नमेटिने रेखामा उभिएर
गीता त्रिपाठी
काठमाण्डौ
विजयादशमी २०६५को
कोजाग्रत पूर्णिमाको जूनसँगै पोखरामा भेट्यौँ हामीले दुर्गाबहादुर
शाह' बाबा'जीलाई । तीन दिनको त्यस बसाइमा उहाँले हाम्रो पारिवारिक यात्रालाई
अभिभावकत्व प्रदान गर्नुभयो । अफिसको अत्यन्त महत्वपूर्ण जिम्मेवारीलाई व्यवस्थित
बनाएर हामीसँग फेवाको समतल बोटिङ्देखि सराङ्कोटको शिखरसम्म जताततै स्नीग्ध
साथ समायोजन गर्नुभयो । ती र त्यसपछिका उहाँसँगका भेटघाटहरु वास्तवमै
अविस्मरणीय रहे
अर्थात् सम्झनामा बारबार दोहरि रहने यादगार पल बने ।यो सब उहाँको उच्च मानवीय
स्वभावको सौन्दर्य हो ।
समयले कोरेका रेखाहरुमा
जीवनको डुङ्गा खियाउँदै
एकपटक फेरि
सम्झनाको पावरबोट चढिरहेछु
सम्झंदै छु
सराङ्कोटलाई देब्रे पारेर
पग्लिरहेथ्यो
झिसमिसेको जून
र
सराङ्कोटलाई सामुन्ने राखेर
उक्लिरहेथ्यो आवेगको घाम
ती सबै सम्झनाहरु नागबेली परेका छन्
सायद सम्झ्यो होला फेवाको पानीले
र
खोज्यो होला हामीलाई एकसाथ
आजैको दिन
समयले फेरि एउटा रेखा कोरेर गयो
भर्खरै
त्यही रेखामा उभिएर
भेट्नु र छुट्नुको गीत
गुन्गुनाइरहेछौँ हामी
त्यही नमेटिने रेखामा उभिएर…………
वि.सं. २०६४ फागुनको पहिलो हप्ता दुर्गाजीसँग पहिलो परिचय साँटियो टेलिफोनमार्फत् ।
साहित्य सिर्जनाका पौरखी
कुराकानीपछि दुर्गाजी विनम्रताका पर्याय लाग्यो । यसै संयोगले कोर् यो एउटा नमेटिने
परिचयको रेखा र उही फागुनको दोस्रो हप्ता नै उहाँको दुई थान स्नेही उपहार पाएँ । ुसमयले
कोरेका रेखाहरु पुस्तक
र 'गौरव' गीति एल्बम ।
स्रष्टा हृदयको अक्षरशः व्यक्तित्व दुर्गाजीसँग काठमाडौँमा एक
साँझ अप्रत्यासित भेट भयो सिद्धार्थ आर्ट ग्यालरीमा । पाकिस्तानी चित्रकार मोहम्मद अलीका
नेपाली, संस्कृति र प्रकृतिका आकर्षक चित्रप्रदर्शनी हुँदै गरेको त्यस
साँझ दुर्गाजीसँग सभौतिकी परिचय गराउनुभयो कवि प्रकाश सायमीले । गायक शैलेश िसंहसँग पनि
दुर्गाजी संभवतः त्यही समय पहिलोपटक साक्षात्कार हुनुभयो चित्रकार उत्तम नेपाली र
अन्य धेरै स्रष्टाहरुका
माझ । करीब आधा घण्टाको छोटो सामीप्यपछि हामी आआफ्नै
गन्तव्यतिर मोडियौँ मनमा दुर्गाजीको सादगीपूर्ण व्यक्तित्वको छाप भने सरल रेखामा
स्पष्ट कोरिएको थियो ।
मैले गौरव एल्बम सुनेकी छु, समयले कोरेका रेखाहरु पढेकी छु । उहाँको गायकीलाई
सिर्जनधर्मिताले समालेको छ उहाँ सामाजिक कर्तव्यबोधले लेखनमा निरन्तर लागिरहनुभएको
छ । दुर्गाजी वास्तवमा जीवन पथका कुशल यात्री हुनुहुन्छ कर्मपि्रय मस्तिष्कलाई सधैँ
सकारात्मक बाटोको खोजीमा लगाउनुहुन्छ । आदर विनय र हार्दिकताले बनेको एउटा पूर्ण
मानिस उहाँको सबैभन्दा ठूलो परिचय हो भने सरलताभित्रको गहनता व्यवहारउपयोगी सिर्जना
समसामयिक विसङ्गत अनुभूतिप्रति व्यङ्ग्य अनुशासित जीवन र कर्मयोगको सन्देश उहाँका
लेखनका विशेषताहरु हुन् ।
सिर्जनाका फूलहरुले जीवनको बगैँचा भरिभराउ होस् भन्ने कामना राख्दै स्वतन्त्रताको
अर्थपूर्ण उपयोगिता चाहने दुर्गाजी मुक्तिका नाममा प्राकृतिक सत्यलाई बहिष्कार
नगर्न आग्रह गर्नुहुन्छ
'व्यक्तिगत स्वतन्त्रताको नाममा भूमिले बिउ पचायो र स्त्री जातिले गर्भ पचाइन् भने
के होला यसर्थ स्वतन्त्रतालाई निरपेक्ष रुपमा ग्रहण नगरी सापेक्षिक रुपमा
बुझ्नुपर्छ ।'
समयले कोरेका रेखाहरुमा विषय र विधागत विविधतालाई एकसाथ प्रस्तुत गरिएको छ । एउटै
कृतिमा पाइने धेरै स्वादहरुले पुस्तकलाई बहुगुणकारी बनाएको
छ । 'आफूले दुःख नपाउन
केही गर्नु पर्दैन केवल अरुलाई दुःख नदिए मात्र पुग्छू भन्नेजस्ता जीवनदर्शनले
उहाँका निबन्धहरु वर्तमानका सन्दर्भमा अनुग्राह्य बनेका छन् । एउटा व्यक्ति एउटा
जीवनमा कति पाटामा विभक्त हुन्छ भन्ने यथार्थको प्रमाण पनि हो यो पुस्तक । साहित्य
भनेको जीवन हो र जीवनसँग आबद्ध विषयहरु साहित्यसँग निकटस्थ राखेर प्रकाशन गर्न
सकिन्छ भन्ने सोचले नै संभवतः यो कृति यसरी प्रकाशित भएको हुनुपर्छ । साहित्यिक
विधाहरुमा निबन्ध
नियात्रासहित गीत कविता कथासमेत यस सङ्ग्रहमा छन् भने साहित्यतर विषयमा इतिहास धर्म/दर्शन आर्थिक लेख अन्तर्वार्ता र अन्य लेख/विविध प्रस्तुत छन् । चारवटा लेखहरु
अङ्ग्रेजी भाषामा समेत प्रकाशित छन् । समग्रमा समयले कोरेका रेखाहरुभित्रका विषयहरु
दुर्गाजीका अनुभवका जीवन्त प्रष्फुटन हुन् ।
आगामी प्रकाशनमा आफ्ना सिर्जनालाई विधागत विशिष्टता प्रदान गर्नुहुनेछ र उहाँको
लेखन थप विशेष बन्नेछ पाठकका
लागि । यसको प्रमाण
'दुई हरफ' कवितासङ्ग्रह हामी पाठकमाझ छिट्टै आउँदैछ । समयको
रेखामा दुई हरफ अनगिन्ती हरफहरुको बीज बनोस् अनगिन्ती शुभकामना !